Ad memoriam Zbyszka Dąbrowskiego

*

Zawsze ze smutkiem przyjmuję wiadomość o odejściu kolejnej wielkiej postaci świata końskiego.
Niestety biologia robi swoje i śp. Zbyszek Dąbrowski to chyba ostatni z dyrektorów Stad Ogierów z jakimi mieliśmy honor się spotkać.
Dożył pięknego wieku i w swoim życiu zrobił tak wiele dobrego dla przyszłych pokoleń miłośników koni.
Pamiętam, jak brałem jako prezes Poznańskiego AKJ udział w posiedzeniu Okręgowego Związku Jeździeckiego odbywanego w Racocie chyba w 1970 roku.
Były tam uwagi krytyczne, co tam za pożytek ze studentów, sportowców wybitnych tam nie ma, tylko zawracają często głowę.
Nie zgodziłem się z takim stanowiskiem i argumentowałem, że jeśli panowie chcecie, by w przyszłości byli choćby kibice na zawodach rozumiejący sport jeździecki to muszą być osoby które złapią tego szlachetnego bakcyla jakim jst jazda konna, poza tym gdy skończą studia i obejmą ważne stanowiska w różnych miejscach świat jeździecki będzie miał wiernych i pewnych sojuszników.
Jak wynika z wzajemnej miłości AKJ Wrocław i śp. Zbyszka rozumiał on bardzo dobrze wagę „amatorszczyzny”. Jak dowiodło życie, niemal wszyscy sędziowie jeździeccy przez długie lata to byli właśnie wychowankowie AKJ-tów.
Miałem to szczęście, że poznałem dyrektorów Stad, Andrzeja Osadzińskiego ze Starogardu Gdańskiego, Tadeusza Nowickiego i Tadeusza Czermińskiego z Sierakowa, oraz Czesława Matławskiego z Gniezna. Wszyscy już odeszli na wieczną wartę, zmieniła się całkowicie organizacja i hodowla koni w Polsce, ale my mieliśmy szansę i chyba ją dobrze wykorzystaliśmy.
Również dzięki niezwykłej życzliwości wielu w tym na pewno szczególnej życzliwości śp. Zbyszka Dąbrowskiego.
Niech spoczywa w pokoju zawsze obecny w naszej pamięci!
Tomasz Kolańczyk

*

Bardzo smutna wiadomość, dzięki

Elżbieta Szelińska

*

Piękny wiek. Jakże to smutne, ale i nieuniknione. Był to wspaniały człowiek i do tego koniarz!!! Cześć jego pamięci. Jest nam niesamowicie smutno.
Martyna i Jurek czyli Grizzlaki

*

Jaka smutna wiadomość!
Maria Ogielska

*

Jaka ogromnie smutna wiadomość.  Dla mnie był on legendą mojej jeździeckiej młodości.  Dołącz mnie proszę do wszelkich wyrazów żalu jakie będziecie organizować w imieniu Starych Koni wychowanych przecież w Książu.

Eta Rogoyska

*

Straszna wiadomość. Jestem głęboko poruszona.  Niepowetowana strata. Pozostanie w naszych sercach i pamięci na zawsze.

Majka Lewicka

Smutny rok 2020 upływający w okowach światowej pandemii koronawirusa dobiegał końca, ale dzielne bractwo starokońskie bynajmniej nie zmarnowało tego czasu na trwaniu w trwodze i izolacji. Z wszelkich relacji wynika że każdy na swój sposób organizował sobie życie, w miarę możliwości normalnie i aktywnie. Dowodem tej normalności był rajd bieszczadzki, rajdobóz, życie zawodowe i rekreacyjne wielu osób, a także nieśmiałe spotkania towarzyskie. Więc na zakończenie roku nie mogło się obejść bez starokońskiej wigilii. Co prawda bez nagłaśniania i w bardzo okrojonym składzie (bo w momencie dużych obostrzeń), ale jednak zrealizowanej. Inicjatorkami były Marysia i Hania, a ich pomysł wydawał się początkowo tak szalony, że aż trudy do łyknięcia – spotkać się mieliśmy na świeżym powietrzu przy ognisku, w grudniu…. Ale hasło padło i sprawy potoczyły się lawinowo.

Miejscem spotkania miały być te same krzaki nad rzeką Ślężą gdzie w maju celebrowaliśmy imieniny Ola. Jednak ze względu na ewentualne niespodzianki pogodowe lepiej było zakotwiczyć bodaj w jakiejś stodole, niż na całkiem otwartej przestrzeni. Ostatecznie dziewczyny dogadały się z szefem małego ośrodka jeździeckiego na Maślicach, w rejonie majowych krzaków, i tam uroczystość się odbyła. Udostępniono nam prowizoryczną wiatę z długim drewnianym stołem, a pan szef nieopodal rozpalił ognisko.

1. Wigilia Starych Koni w ośrodku jeździeckim na Maślicach	2. Szef ośrodka rozpala ognisko

Wcześniej ustaliliśmy, że ze względu na zakaz zgromadzeń będziemy markować wieczorne spacery – gdy jedni przycupną przy ogniu, inni będą krążyć koło wiaty czy gdzieś w pobliżu. Przybyliśmy oczywiście w maseczkach, nie było obściskiwania się ani żadnych innych poufałości. Ale i tak miło się było spotkać, tym bardziej że każdy czuł się wyposzczony towarzysko. Spędziliśmy razem piękne, wzruszające chwile. Przybyło 14 osób.

​

3. Olo składa życzenia	4. Rozdano opłatki
5. Rozdawania opłatków ciąg dalszy	6, Przybyło 14 osób

Na wstępie Olo złożył wszystkim życzenia, zaczynając od zaklinania niebios w kwestii zabrania ze świata tego okropnego wirusa. Wyraził nadzieję, że w dobrym zdrowiu dotrwamy do dalszych etapów życia i będziemy mogli realizować założone cele. Był oczywiście opłatek i indywidualne dzielenie się nim, bez czułości, ale serdecznie. Kuchnia w postaci organizatorek wydała gorący barszczyk, po którym Hania częstowała wspaniałymi pierogami z kapustą i grzybami, które niemal na sygnale przywiozła z zaprzyjaźnionej pierogarni, jeszcze gorące. Herbatę mieliśmy własną w termosach, ale każda z organizatorek upiekła „swoimi ręcami” świąteczny piernik. Nie zabrakło mandarynek, drobnych pierniczków (Majka) i na koniec mikołajkowych upominków. Atmosfera była iście wigilijna. Dość szybko zrobiło się ciemno, ale ognisko w międzyczasie rozbłysło orgią płomieni, więc obsiedliśmy ogień ciasno, zapominając o trzymaniu zalecanych odległości. Zresztą zrobiło się  zimno, więc w ciasnym kręgu było cieplej. Dla zachowania tradycji odśpiewaliśmy jedną kolędę. Wszystkim bardzo się podobała ta plenerowa wigilia, gdyż spędziliśmy naprawdę magiczne chwile. Renia  stwierdziła, że taką formę spędzania wigilii możemy przyjąć na stałe, a zmiany klimatyczne takim pomysłom sprzyjają.

​

7. Hania nalewa barszczyk	8. Co ta Renia wyciągnie z torby…
9. Obrodziły Mikołaje	10. Były dobre rzeczy i piękne dekoracje

Niestety zimno nie pozwoliło siedzieć zbyt długo, wszystko trwało trochę ponad dwie godziny, a najwytrwalsi wytrzymali nawet trzy. W dobrych nastrojach wróciliśmy do swoich domów, zyskując energię by szykować własne, inne niż zwykle święta.

​

​

11. Barszczyku dolewano wiele razy	12. Ogień rozbłysnął z wielką mocą
13. Piękne chwile	14. Wigilia z księżycem i pod gwiazdami

Ale na tym starokoński opłatek się nie skończył. Już miesiąc wcześniej Stefan zainicjował spotkania on line, jednocząc tym samym ludzi z różnych stron Polski jak i świata. 19 grudnia byliśmy umówieni na takie kolejne, świąteczne spotkanie i przed kamerkami zjawiło się 25 osób. Życzyliśmy sobie dobrych, spokojnych świąt, połknęliśmy opłatka, a Rudzi and company odśpiewali kolędę – bo śpiew całej grupy był niemożliwy. Spędziliśmy razem ok. dwóch godzin i były to kolejne piękne chwile.

15. Spotkanie wigilijne on line

„Co jest ważniejsze – spytała panda wielka wędrująca przez świat, do małego smoka siedzącego na jej grzbiecie – podróż, czy dotarcie do celu?
– Towarzystwo – odpowiedział mały smok”.

Tym przesłaniem życzymy razem z Olem pomyślności w Nowym Roku i kochani… trzymajmy się razem.

Tekst: Ewa Formicka
Zdjęcia: też głownie Formisia, ale i inni
Zrzut z ekranu: Elżunia (Ruda Warszawska)
Opracował graficznie i wstawił na stronę: Olo

Jak klikniesz na ogon ostatniego konia lub na mordę lisa to otworzy Ci się prezentacja wspominająca dawniejsze nasze hubertusy !

KOMORZE  2020     Tom Kolańczyk

Mimo niebezpieczeństw pandemii Covid19, zachowując rozsądek i niezbędne zasady odbył się XVII Rajdobóz Starych Koni – Komorze 2020.

W niedzielę o 18:00 zasiedli przy stole w niemal wszyscy uczestnicy, Szeryfa Maria, Olo, Hania, Jadzia, Walter, Renia, Andrzej, Krzysztof, Dorotka, Majka, Hanka, Alicja, Tomek, oraz Jurek tym razem z synem Antosiem i jego przyjacielem Abdullahem. Późno wieczorem dojechała Grażynka. Komorze chyba wypiękniało, pensjonat przytulny, czysty, gospodarze życzliwi i pomocni.

Dojazd z Wrocławia stał się łatwiejszy, bo nowa trasa S5 do Poznania, a potem spory odcinek S11 pozwalają na szybkie przemieszczanie się.

1. Wracamy do Komorza – pensjonat „Kalina”	2. Stajnia Kowalskiego

Stara stajnia Romana  została zamknięta, więc konie zostały umówione u „Kowalskiego”, w schludnej stajni stoją konie pracujące na rajdach pod okiem nowo zatrudnionych młodych, ale kompetentnych instruktorek. Spotkanie zgodnie z naszą nową świecką tradycją rozpoczął  Pasterz Olo uderzając trzykrotnie laską pasterską w podłogę, po czym wspomnieliśmy przez chwilę tych co odeszli – niezapomnianego szeryfa Henia, oraz niesforną Ankę.

Oczywiście porządek dnia został podporządkowany głównej pasji – jeździe konnej. Śniadanie w formie szwedzkiego bufetu o 9:00 a obiadokolacja o 17:30 lub 18:00.

Jazdy były realizowane zwykle w dwóch grupach dla bardziej wymagających i bardziej rekreacyjnych, ale wszystkie do syta i do upojenia.

Pozostali mogli albo rozkoszować się dolce farniente, wyjściem nad jezioro, lub jedną z miejscowych pasji – buszowaniem po lumpeksas w Czaplinku. Niezawodny Krzysztof pełniący obowiązku kierownika zorganizował dodatkowe atrakcje – godzinne rejsy motorowym katamaranem po jeziorze Drawskim, wyjazd „na rybkę” do Starego Drawska, zwiedzanie zamku Drahim, wycieczkę do Bornego Sulinowa z miejscowym przewodnikiem, oraz mini spływ kajakowy.

7.  Rejs katamaranem po Jeziorze Drawskim	8. Na zamku Drahim
9, W Bornym Sulinowie – cmentarz wojenny	10 W Bornym Sulinowie – przejażdżczka czołgiem

Niestety nie starczyło już czasu, by ponownie odwiedzić Muzeum PGR.Mimo, że pogoda wyraźnie się ochłodziła, amatorów kąpieli w jeziorze nie zabrakło.

Nasz nowy gość Abdullah z pochodzenia Egipcjanin jako muzułmanin nie je mięsa wieprzowego, ale gospodyni stanęła na wysokości zadania i mógł się rozkoszować polską kuchnią w wydaniu halach.

Dwukrotnie zasiadaliśmy przy ognisku, jednak z braku zapiewajły z gitarą śpiewy były raczej umiarkowane. Tym razem nie zajmowaliśmy całego pensjonatu, więc pojawiały się na noc lub dwie inne osoby w tym dwie ekscentryczne damy z dużym psem, też ponoć jeżdżące konno. Kulminacyjnym momentem był wieczór „Pożegnanie z koroną” na który większość przygotowała przebrania lub inne prezentacje. Marysia wystąpiła z złotej szacie z koroną i wygłosiła wykład o abdykacjach, namawiając by Covid19 wreszcie abdykował, Jadzia z Walterem odśpiewali kawałek, a Alicja i Tomek wystąpili w kowidowych nakryciach głowy, uprzednio „wymazanych” przez Dorotkę w kompletnym stroju lekarskim z którego dokonała striptizu wracając do szat cywilnych z hełmem nośnikiem piwka. Olowie przedstawili prezentację projektu „Tarczy Antykryzysowej 5,0 s”. Jak zwykle było wesoło i radośnie.

11.  Pożegnanie z korona – wystąpienie Szeryfy	12.  Pożegnanie z korona – Jaga i Walter żegnają się z koroną
13. Pożegnanie z korona – Majka i Hanka w akcji (wieloznaczność pojęcia „korona”)	14. Pożegnanie z korona – Dorota zwalcza wirusy.

Piwa nie zabrakło, bo Jurek przywiózł z Niemiec skrzynkę słynnego piwa bawarskiego, a Tomek skrzynkę piw czeskich.

Na wieczory po obiadokolacji przygotowane były dodatkowe atrakcje kulinarne, na jeden Tomek z ekipą –  Alicją i Renią, zrobili w 1,5 godziny ponad 200 tartinek w różnym wydaniu, w tym jadalnych dla Abdullaha, a przy ognisku pojawiła się kiełbasa ufundowana przez Krzysia i Grażynkę. Było jej tak dużo, że starczyło na „suchy prowiant” dla uczestników wyprawy kajakowej następnego dnia. Innym razem obie Hanie przygotowały słodkości i odpowiedni trunek z okazji swoich imienin (obchodzonych z miesięcznym  opóźnieniem).

15. Uczta Wuja Toma	16. Imieniny Hań – Solenizantki odpakowują prezenty
17. Spływ rzeką Pilawą	18. Ognisko już wygasa

Niestety czas minął szybko i trzeba było wracać.

Ekipa w drodze powrotnej zatrzymała się w Poznaniu u Tomka na małym lunchu w postaci jajek po kardynalsku na grzance, herbatce i małym cieście, by po dwóch godzinach popasu szczęśliwie wrócić do domu niestety już w strugach ulewnego deszczu.

KOMORZE 2020 (uzupełnienie) czyli rajdobóz przetrwania Maria Geringer d’Oedenberg

Poranek zaczynał się codziennie gimnastyką na trawie, obowiązkowe ćwiczenia przed jazdą konną lub inną aktywnością.

Kiedy ćwiczyliśmy poranny kąpielowicz czyli Jurek wracał po pływaniu w jeziorze.

Po gimnastyce Adrian wprowadzał elementy jogi do naszego zestawu , więc naciąganie, mostki , wygięcia i ”przeciąganie skóry nerek na barki”, biegiem więc na  śniadanie , potem w pośpiechu piechotką do stajni, gdzie trzeba było wyczyścić i osiodłać nasze rumaki, żeby po tej ciężkiej pracy wreszcie „odpocząć” w siodle.

Jazdy były znakomite, prowadzone przez Kasię w  zdecydowanym tempie, z dużą ilością kłusa i galopu.  Tereny leśne okolic Komorza  świetnie się do tego nadają. Grupy były dwie, ale ich uczestnicy się zmieniali.  Jednego dnia zrobiliśmy spotkanie dwóch grup nad jeziorkiem w lesie.

Po jeździe najlepiej było wsiąść na rower żeby dojechać do jeziora i popływać w ciepłej wciąż wodzie, bo temperatura powietrza niestety była coraz niższa.

Poza tymi „codziennymi” zajęciami popołudniami  zaliczyliśmy

-spływ kajakowy malowniczą rzeką Drawą z licznymi rozlewiskami, gdzie mieszkają łabędzie i kaczki.

– wycieczkę do Bornego Sulinowa z przewodnikiem, barwną postacią, który osiedlił się tu w czasach kiedy jeszcze stacjonowały tu wojska radzieckie i wszyscy raczej uciekali z tego miejsca. Pokazał nam bunkry, cmentarz, obóz jeniecki i na końcu skorzystaliśmy z możliwości i przejechaliśmy się po poligonie wozem bojowym ( dla odmiany od konia)

– panowie pojechali jeszcze na strzelnicę ( pokazywali potem swoje tarcze z trafieniami) a reszta udała się na wrzosowiska mimo że lało jak z cebra

Na przebieranym wieczorze „ Pożegnanie z koroną” rzeczona korona wyglądała różnie, Krzysie przytargały koronę drzewa i ją ścięły w krótkiej scence. Siostry Majka i Hanka , jak na profesorki przystało przedstawiły wykład o koronach i koronkach, Jurek wniósł „ukoronowane” piwo Paulaner.

Wrócimy tu za rok.

Tekst: Wuja Tom & Szerfa Marysia 
Zdjęcia: Andrzej Lisowski, Krzyś  Dworowski, Hania Olowa
Opracował i wstawił na stronę: Olo

W dniu 18 lipca br odbyły się na zamku Kliczków zawody jeździeckie w dyscyplinie ujeżdżenia, rozegrane jako „I Memoriał im. barona Henryka Geringera de Oedenberg”. Pomysłodawczynią Memoriału  była Ania K., była magistrantka Henia, która jest założycielką klubu jeździeckiego „Na Koń” zlokalizowanego w Zgorzelcu, ale też  współpracuje z kliczkowskim klubem jeździeckim „Brawura”, a także z samym zamkiem Kliczków i wspólnie robią wiele imprez. Zamek, obecnie hotel, nie posiadał we współczesnych czasach własnych koni i nie prowadził żadnej odrębnej działalności jeździeckiej, natomiast korzystał z oferty klubów jeździeckich działających bądź na jego terenie, bądź w okolicy. Zamek dawał swoje parkowe tereny pod zawody, które zyskiwały na splendorze mając tak piękną oprawę, natomiast konkretny klub dawał usługę w postaci przejażdżek bryczką po parku, czy właśnie robiąc zawody jeździeckie, będące dla gości hotelowych dodatkową atrakcją.   

1, Zamek Kliczków	2. Heniu ze swoją magistrantką Anią, inicjatorką Memoriału – Gala w Kliczkowie

Heniu był dla Ani ukochanym profesorem, więc gdy odszedł, spontanicznie zaproponowała kolegom z „Brawury” i Zamku ustanowienie nagrody jego imienia na jakiejś najbliższej imprezie jeździeckiej, którą będą razem robić. Ponieważ współpraca wszystkich wymienionych podmiotów układa się dobrze, pomysł od razu zyskał akceptację. Początkowo konkurs imienia Henia miał być realizowany na Mistrzostwach Polski w rajdach długodystansowych w  Kliczkowie w sierpniu ubiegłego roku, ale z różnych powodów wtedy nie można było tego zrealizować. W bieżącym roku z powodu koronawirusa wiele imprez zostało wiosną odwołanych, m.in. duże zawody konne w Kliczkowie w długi weekend majowy. Ale w  końcu imprezy na Dolnym Śląsku ruszyły i Ania doprowadziła swój zamysł do pozytywnego finału. Na zawody 18 lipca zaproszona została Marysia jako gość honorowy, więc przy okazji Stare Konie dowiedziały się o Memoriale Henia i wiele osób wybierało się kibicować. Do tej pory zamek Kliczków był Starym Koniom znany głównie z ekskluzywnych bali karnawałowych organizowanych na początku stycznia, a tylko nieliczni wiedzieli że w Kliczkowie odbywają się także zawody konne.  

Zamek Kliczków ma rodowód średniowieczny, powstał na granicy śląsko – czeskiej jako budowla obronna. Pod koniec XIV wieku na skutek zawirowań historii utracił znaczenie strategiczne i od tego czasu funkcjonował jako założenie zamkowo – folwarczne, a z czasem jako rezydencja renesansowa. Około 150 lat wstecz była to, po kolejnej przebudowie, rezydencja arystokratyczna popularna wśród  niemieckich elit. Bywali tu książę von Pless z Książa z małżonką Daisy, (skoligacony z panią na Kliczkowie), członkowie dworu panującego i sam cesarz Wilhelm II. Odbywały się tu rozmaite spotkania, wielkie bale i słynne polowania. Po wojnie zamek został rozszabrowany przez Sowietów i napływającą ludność ze wschodu, po czym uległ stopniowej dewastacji. Niewiele pomogło, że przez lata należał do różnych szacownych instytucji, jak Nadleśnictwo, Ludowe Wojsko Polskie czy nawet Politechnika Wrocławska. Dopiero przekazanie obiektu w prywatne ręce w roku 1999 doprowadziło do jego odbudowy i adaptacji na obiekt hotelowy. Jako ciekawostkę można tutaj podać, że koło zamku znajduje się jedyny w Polsce (a może nie tylko w Polsce) cmentarz koni, na którym jeszcze w latach 50-tych XX wieku było kilkanaście nagrobków, a do dziś ostały się tylko trzy. Na jednym z nich widnieje inskrypcja „Juno 1938”, na pozostałych napisy są zatarte.

3. Cmentarz koni w Kliczkowie	4. Od prawej – pan Jurek, właściciel zamku, żona Heniowa Marysia, sędzina zawodów Formisia

Właściciele zamku to państwo Magdalena i Jerzy Ludwinowie, przyjaciele Henia. Zainicjowali oni od roku 2002 karnawałową „Galę Jeździecką”, której ideą była integracja szeroko pojętego środowiska koniarzy, skupiającego w jednym miejscu koniarzy różnych branż, to jest zawodników, hodowców, trenerów, pracowników stadnin i torów wyścigowych, wreszcie działaczy klubów jeździeckich i innych organizacji związanych z końmi, np. Komisji Górskiej Turystyki Jeździeckiej. Punktem kulminacyjnym Gali było przyznawanie Srebrnego Rumaka wybitnym koniarzom, wybranym przez Kapitułę Nagrody. Przez kliczkowskie bale przewinęło się mnóstwo Bardzo Ważnych Koniarzy, ale udział w balu mogli brać wszyscy chętni, jeśli tylko zarezerwowali pokój i dokonali wpłaty (nie małej). Heniu z Marysią bywali  na wszystkich balach w ostatnich latach, a Heniu miał tam nawet stałe obowiązki, jak np zainicjowanie „Zdrowia Konia” o północy, co jak wiadomo jest toastem spełnianym z lewą nogą na stole. Wiele osób ze środowisk końskich nie znało wcześniej tego rytuału, więc Heniu miał istotny wkład we wprowadzenie do Gali stałego, barwnego elementu. Ania opowiadała, że same „Amaranty”, jak i wprowadzenie tego obyczaju  na Galę przez Henia, zrobiły na niej duże wrażenie. Nie znała wcześniej swojego profesora z tak rozrywkowej strony. Uznając go za nietuzinkową osobowość  wymyśliła Memoriał jego imienia na zawodach jeździeckich.

5. Marysia pod tablicą upamiętniającą Henia	6. Zawody były dobrze zorganizowane	7. Marysia była poproszona o wręczanie nagród

Zawody ujeżdżeniowe 18 lipca były świetnie zorganizowane. Sam teren koło zamku jest bardzo ładny, a organizatorzy zadbali o każdy szczegół. Był nowy czworobok z parasolami dla sędziów, namioty „tureckie” na potrzeby biura i dla gości, dobrze działająca radiofonia i bufet. Przed VIP-ówką stała tablica poświęcona Heniowi, z jego zdjęciami z różnych końskich okoliczności. Dla zwycięskich koni oprócz flots przygotowano gustowne statuetki z konikiem, a także inne nagrody. Dopisała pogoda, przyjechało ok. 40 koni i zawody przebiegały sprawnie. Marysia ubrała się na tą uroczystość bardzo elegancko i spełniała swoją rolę wręczającej nagrody godnie.

8. Dla zwycięzców były flots i statuetki koników	9. Wręczanie nagród było bardzo uroczyste
10.  Zawody upływały w miłej atmosferze	11. Wręczanie nagród

Z Wrocławia przyjechała grupa  Starych i Średnich Koni, więc szeregi publiczności zostały istotnie zasilone. W trakcie trwania zawodów wyszło że organizatorka Ania obchodzi właśnie urodziny, o czym zaświadczył okazały tort z palącymi się świeczkami, wręczony jej przez przyjaciół. Był to dodatkowy, miły akcent imprezy. W przerwie między konkursami jubilatka rozkroiła tort częstując biuro zawodów, jak również gości w VIP-ówce. Marysia wyciągnęła z zanadrza buteleczkę geringerówki, częstując organizatorów i wrocławskich kibiców. Pojawił się właściciel zamku pan Jurek i uczestniczył w tej miłej uroczystości. Reasumując Heniowy Memoriał był dobrze zorganizowany i miał bardzo elegancką oprawę.

12. Biuro zawodów działało sprawnie	13. Urodziny głównej organizatorki zawodów Ani

Ania obiecała, że te zawody wejdą na stale do kalendarza imprez w kolejnych latach.

Tekst i opracowanie: Ewa Formicka
Zdjęcia: od różnych autorów
Na stronę wstawił: Olo

Kliknij na zdjęcie, aby go powiększyć.

Rajd w roku 2020 był absolutnie wyjątkowy, gdyż zrealizowaliśmy go w pandemii koronawirusa, co było nie lada wyzwaniem. Pandemia nawiedziła świat na początku roku i rozszerzając się uparcie od kraju do kraju, od kontynentu do kontynentu, dotarła także do Polski. Wiosną wiele osób nie traktowało sprawy poważnie, łudząc się że do lata problem wygaśnie, a planów wakacyjnych z pewnością to nie dotyczy. Niestety czas płynął, a wirus poczynał sobie coraz śmielej.  W maju zakażeń  lawinowo przybywało, a z mediów płynęły katastroficzne relacje. Rajd stanął pod znakiem zapytania i coraz więcej osób, początkowo bojowo nastawionych, traciło pewność siebie i wiarę w możliwość wyjazdu z domu. Pomiędzy potencjalnymi rajdowiczami krążyły wieści rozmaitej treści, niestety z przewagą apeli o rozsądek, odpowiedzialność i rozważenie przesunięcia terminu na czas późniejszy, a nawet na przyszły rok. Józek w Sanoku czekał na decyzję, szanując oczywiście nasze strachy i obawy, ale też wykazując gotowość do działania, bo z czegoś trzeba  żyć. Na początku czerwca Bieszczady były stale wolne od wirusa, więc ze strony organizatorów nie było przeciwwskazań, mimo że teoretycznie mogliśmy coś przywlec. Jednak  z naszej strony pojawiły się poważne wątpliwości, gdyż psychika wielu osób uległa już niemałej dewastacji.  

No i wtedy tupnęła nogą szeryfa Marysia. Napisała do wszystkich dyscyplinującego maila, ogłaszając że rajd się odbędzie i że czeka na zaliczki. W swoim mailu zacytowała słowa Henryka Grynberga: „Jeśli się dobrze schować, rzucić pracę, zrujnować gospodarkę, oddać wolność, porzucić przyjaciół – będzie się żyło długo i szczęśliwie”. Nic dodać nic ująć. Tym sposobem skończyły się przemyślenia i dysputy, a zaczęło pakowanie.

Wybiegając nieco do przodu można w tym miejscu podkreślić, że była to bardzo dobra decyzja, gdyż rajd okazał się doskonałą terapią – rewelacyjnie  uleczył nasze ciała zmaltretowane fizyczną posuchą, a także nasze umysły, zmaltretowane natłokiem covidowych strachów.  Każdy się odprężył, zrelaksował, odsunął od wszelkich problemów ostatnich dni, a jednocześnie łyknął świeżego powietrza i rozruszał zastałe kości. Że nie wspomnieć o terapii śmiechem, która jest lekiem na wszystko.

1. Rajd w roku 2020 zrealizowaliśmy w czasie epidemii koronawirusa	2. Rajd spełnił rolę terapeutyczną

Rajd miał charakter stacjonarny z siedzibą w Dwerniku u Gosi i Jarka, a naszym szefem nadrzędnym był jak co roku Józek. Konie przywiózł częściowo swoje, które znamy i kochamy, ale trzy były nowe, wzbudzające początkowo sporo obaw. Wozem powoził Jarek. Rajd tegoroczny był wyjątkowy jeszcze z jednego powodu, mianowicie przez pierwsze cztery dni ciurkiem lało. Jarek nam powiedział, że w Bieszczadach leje od wielu tygodni. Ziemia tak nasiąkła wodą, że wszędzie panowało gigantyczne błoto, a trasy były trudne. Ba, na wiele szlaków w ogóle nie dało się wyjechać. Jeździliśmy więc po znanych ścieżkach, bo nie było sensu niczego nowego wymyślać. Ale większość ludzi i tak nie rozpoznaje terenu po którym jeździmy, więc dobór tras był dla większości bez znaczenia. Trudne warunki były jednocześnie bardzo ekscytujące. A gdy kolejne cztery dni zrobiły się słoneczne i kolorowe, widoki wynagrodziły wszystko.  

​

3. Przez cztery dni ciurkiem lalo	4. Lało, ale nie baliśmy się deszczu

Przyjechało 11 osób, Marysia, Aldona, Dorota, Reniowie, Jaga z Walterem, wujowie i dwie Ewy. Ponieważ było nas mało, każda osoba bez pary dostała  samodzielny pokój.  Gosia jak zwykle nas przekarmiała, więc codziennie biegaliśmy na most na Sanie spalać kalorie, a jest to 0,7 km w jedną stronę, więc w dwie strony ładny spacer. Na moście jest bankowo zasięg komórkowy, więc tym bardziej każdy miał motywację aby tam biegać. Wielką zaletą  pobytu w Dwerniku był brak jakichkolwiek zakazów czy nakazów, maseczek, płynów i w ogóle jakichkolwiek informacji ze świata. Żyliśmy sobie spokojnie i wesoło, dobrze śpiąc, dobrze jedząc i ciesząc się przyrodą i swoim towarzystwem. Każdy dzień obfitował w przygody i atrakcje.

5. Na koniu, na wozie czy przy ognisku bawiliśmy się świetnie	6. Wieczór przy ognisku

W sobotę była jedna wspólna jazda, a wyjechaliśmy pokręcić się po okolicy Dwernika, gdyż pogodę zapowiadano okropną. Józek nie chciał się za bardzo oddalać od domu, gdyż deszcz był bankowy, a może i burza. Przy siodłaniu było kilka nerwowych sytuacji, gdyż szły pod siodło nowe konie, z których Wezyr nie dał się czyścić i siodłać, a nasz Eldik  o mało nie kopnął Laluchy. Wcześniej przy zabieraniu koni z pastwiska nowa Haiti próbowała wyrwać się Marysi i zafundowała jej ślizg błotny na pupie. Więc początek rajdu nie był łatwy, a wkrótce doszły nowe stresy. Otóż gdy wreszcie wyjechaliśmy, Dorota zaczęła zgłaszać problemy z Bojarem, który dziwnie się zachowywał i nie chciał iść. Stawaliśmy kilka razy, Józek obserwował konia i przesiodływał go dwa razy, zachodząc w głowę o co chodzi. Żeby  nie wpędzić się w tarapaty w dalszej drodze postanowił zrezygnować z jego usług, a sposób na to wymyślił iście szalony: „wrócimy kawałek do pastwiska Jarkowego, złapię tam jakiegoś Jarkowego konia i weźmiemy  go zamiast Bojara”. Tak też zrobiliśmy. Wróciliśmy ze 100 m, Józek poszedł za górę na bezkresne Jarkowe pastwisko i rzeczywiście coś tam sobie złowił. Zdjął siodło z Bojara i wrzucił na tego nowego, swojego konia dał Dorocie, a sam wskoczył na tego, którego dopiero co złowił. Bojar poszedł dalej z nami luzem (nie mógł zostać na pastwisku z obcymi końmi). Patrzyliśmy na to przedsięwzięcie wielkimi oczami, coś takiego może się zdarzyć tylko w Bieszczadach.

7. Bojar niedomaga, Józek myśli co zrobić	8. Józek poszedł za górę i złowił w zastępstwie Bojara jakiegoś Jarkowego konia

Wkrótce zaczęło lać, więc temat konia zszedł na dalszy plan, a my skupiliśmy się na szybkim założeniu peleryn. Dalej to już była tylko próba przetrwania. Zjechaliśmy z drogi leśnej do szosy, a ponieważ zaczęło grzmieć, więc byliśmy pewni, że jedziemy do domu. Każdy się już widział pod prysznicem, ale gdzie tam, Wielki Sprawiedliwy miał poczucie że należy się nam pełnowymiarowa jazda, więc po chwili ponownie wjechaliśmy w las. Nie mogliśmy uwierzyć, lało jak z cebra, świata mało co było widać, a Józek wlókł nas na jazdę. W tych warunkach przeczołgał nas po okolicznych górach, co z tego, że świata nie było widać. Pięliśmy się po niewyobrażalnym błocie do góry, zewsząd płynęły szerokie strugi wody, której ziemia nie wchłaniała. Nowo powstałe strumienie huczały, wymywały w leśnej drodze głębokie wyrwy, przez które konie znienacka skakały – jedna zgroza. Na drzewach wisiała filmowa mgła i generalnie było pięknie, ale ludzie mimo peleryn przemokli doszczętnie. Słychać było lamenty typu: „nawet majtki mam mokre”,  „ja tylko cipkę mam jeszcze suchą”. Wróciliśmy do domu totalnie przemoczeni i nie byłoby szans do rana  ciuchów wysuszyć, gdyby nie Gosia, która wzięła je do  domowej suszarni. Buty suszyliśmy wieczorem przy ognisku. Niestety nie wszystko do rana wyschło i kolejnego dnia parę osób nie miało w co się ubrać na  jazdę. 

9. Trasy były trudne	10. Suszymy buty jeździeckie przy ognisku

Ale późnym popołudniem wszyscy byli zregenerowani i w dobrych nastrojach, więc dokonaliśmy oficjalnego otwarcie rajdu. Wg komunikatu szeryfy wejście do jadalni miało być wspólne, więc staliśmy grzecznie na dworze, aż się wszyscy zbiorą. Marysia pojawiła się przyodziana w szpitalny ochronny fartuch i zaprosiła do środka, a w jadalni  odbyło się wielkie covidowe show. Renia odczytała instrukcję postępowania w czasie pandemii koronawirusa, która brzmiała:

1. Zasłaniaj pysk – raz po raz.
2. Dezynfekuj kopyta i ręce – 4x.
3. Dezynfekuj gardło – często.
4. Witaj się łokciem – zwłaszcza z koniem.
5. Galopuj – często. I patrz, żeby ci korona z głowy nie spadła.

11. Covidowe show	12. Mieliśmy gustowne maseczki z konikiem

Po takim zagajeniu każdy miał obowiązek spryskać sobie ręce środkiem dezynfekcyjnym, następnie wypić kieliszek gorzałki celem dezynfekcji dogłębnej. Marysia rozdała gustowne maseczki z konikiem, koniki z flizeliny przyszywała do maseczek przez pół nocy  Wtedy dopiero zasiedliśmy do wspaniałej obiadokolacji, rozpoczętej oczywiście geringerówką. Po posiłku został przeczytany list od Ola, który życzył nam udanego rajdu XIX, wspaniałych galopów, pięknych widoków i nowych przygód. Pozdrawiał Józka, gospodarzy Dwernika i Bieszczady, żałując, że nie może być z nami. Każdy otrzymał  okolicznościową papeterię, wspaniały gadżet rajdowy. Dobrze nastrojeni przeszliśmy do ogniska i śpiewaliśmy do późnej nocy, ciesząc się że rajd doszedł do skutku, bo był moment, gdy decyzja w tej sprawie wisiała na włosku.

W niedzielę jechaliśmy w deszczu do Zatwarnicy. Trasę tą już teoretycznie znaliśmy, aczkolwiek mało kto pamiętał. Józek i Jarek pożyczyli niedosuszonym kowbojom swoje peleryny i gumowe spodnie, ale i tak niektórzy wskakiwali w mokre buty. Kto przywiózł sobie kalosze, był wygrany – kalosze tego roku były bezcennym atrybutem. Wkładano je celem odłowienia konia na pastwisku, gdyż na pastwisko inaczej nie dało się wejść. Dopiero po odprowadzeniu konia z pastwiska pod stajnię i osiodłaniu delikwent przywdziewał buty jeździeckie i szybko wskakiwał w siodło, wcześniej po prostu topiliśmy się w błocie.

13. Na pastwisko z trudem udawało się wejść	14. Siodłanie w błocie  było dużym wezwaniem

Jazda była tego dnia urozmaicona i bogata w trudne momenty, cały czas w deszczu mniejszym lub większym, chwilami w ulewie. Słynne stało się powiedzenie Jagi: „jak dobrze że tylko pada” – gdy trafiał się zwykły deszcz, jako przeciwwaga do  ulewy. Wozowi tymczasem podróżowali szosą przez Chmiel, robiąc przystanek pod sklepem i przy okazji pod cerkwią. Cerkiewkę (obecnie kościół katolicki) znaliśmy z poprzednich lat. Nakręcono w niej niektóre sceny do „Pana Wołodyjowskiego” i wieść gminna niesie, że ostatecznie miała być do celów filmowych spalona. Na szczęście miejscowa ludność nie zgodziła się i obroniła obiekt przed tym niecnym czynem. Tutaj dwa lata wstecz ślub brali Malwina i Paweł, młodzi leśnicy z Zatwarnicy, u których byliśmy wtedy na poprawinach wesela. Teraz spotkaliśmy ich na biwaku, pojawili się z półroczną latoroślą. Było to bardzo miłe spotkanie, ileż to przyjaciół mamy w Bieszczadach.

15. Postój wozu pod cerkwią w Chmielu (obecnie kościół)	16. Konni docierają na biwak
17. Na biwaku w Zatwarnicy	18. Państwo leśniczostwo z małą latoroślą

Wieczorem byliśmy oczywiście w „budce telefonicznej” na moście dwernickim, po czym siedzieliśmy pod wiatą śpiewając, a derkacz na pobliskiej łące usiłował być głośniejszy. Przekrzykiwał się z nami co wieczór, szkoda tylko że tego małego krzykacza nijak się nie dało zobaczyć. Koło północy przyszło oberwanie  chmury i nie dało się spod wiaty nosa wyściubić, zapowiadało się na śpiewy do rana. Jedni cierpliwie czekali aż nawałnica zelżeje, inni przemykali na pokoje w ulewie.

19.  Na most na Sanie w Dwerniku biegaliśmy każdego wieczoru	20. Kolejnego dnia w trasie

Tym samym w poniedziałek od rana lało. Zaglądaliśmy z nadzieją do Internetu, ale prognozy były jak najgorsze. Nawiasem mówiąc każdego dnia  dostawaliśmy alerty na osobiste komórki wróżące nawałnice i burze, więc wyrażaliśmy pobożne życzenie aby w trasie tylko lało, w przeciwieństwie do  burzy. Jarek opowiadał nam, jak tydzień wcześniej w sąsiedniej wsi burza zabiła na pastwisku ok. dwudziestu krów, a gdy to mówił, siodłaliśmy właśnie konie i właśnie lekko grzmiało. Wskakiwaliśmy w siodła ze strachem, ale na szczęście burze pohukiwały zazwyczaj gdzieś po kątach i nigdy nas nie dopadły. Natomiast każdy dzień kończył się suszeniem butów i spodni, tak że kolejnego dnia wymyślaliśmy rozmaite patenty jak się ochronić, by wieczorem nie musieć nic suszyć. Ale żaden patent nie był dobry.   

21. Deszcz nie deszcz, jechaliśmy dalej	22. Każdego dnia były też piękne obrazki

Tego dnia doczekaliśmy przejścia deszczu w mżawkę, więc w niezłych nastrojach ruszyliśmy na biwak do Nasicznego. Trasę częściowo znaliśmy, choć na początku jechaliśmy trochę inaczej. Od razu przywdzialiśmy peleryny, nie było na co czekać. W związku z deszczami tego roku rzeki i potoki były bardzo wezbrane. Trasy Józek tak wymyślał, żeby nie wymagały przekraczania Sanu, co w minionych latach robiliśmy wielokrotnie. Natomiast banalne potoki Dwernik i Nasiczniański, choć były groźne, skłębione i huczące, przekraczaliśmy wiele razy. Nie były to przyjemne chwile,  na wartkiej wodzie wielu osobom kręciło się w głowie. Tego dnia miało miejsce zdarzenie dramatyczne. Podczas forsowania wezbranego potoku Dwernik koń Jagi zaczął dziwnie spływać na prawą stronę, gdzie huczała i kłębiła się mała kaskada, w brunatnej wodzie nie wiadomo jak wysoka. Z tej kaskady Jaga ze swoim koniem spadli w czeluść wirów. Koń doznał szoku, nie mniejszego niż osoby, które to widziały. Całe zdarzenie trwało zaledwie kilka minut, ale były to minuty decydujące czy będzie tragedia, czy tylko przygoda. Koń panicznie próbował wdrapać się z powrotem na górny poziom, ale w huczących wirach nie było to łatwe, tym bardziej że skała była prawdopodobnie śliska. Ale wiodącym problemem było czy Jaga utrzyma się w siodle, czy się z nim rozstanie. To drugie mogło mieć groźne następstwa. Jagę wyrzuciło z siodła na końską szyję… i ku wielkiej uldze wszystkich pozostała na tej szyi, a Figlarna w jakiś cudowny sposób wyskoczyła ponad kaskadę i wyniosła Jagę szczęśliwie na powierzchnię. Czegoś takiego nikt jak żyje nie widział, Józek o mało nie umarł ze strachu. Rozpatrywaliśmy to zdarzenie wiele razy, gdyż zostało częściowo sfilmowane. Jedyne wytłumaczenie jest takie, ze koniowi w skłębionych otmętach też kręci się w głowie, bo nie sposób uwierzyć, że jeździec sam pcha konia do wodospadu. Tak czy owak przygoda dobrze się skończyła, ale strachu było co niemiara. Szczęśliwie pojechaliśmy dalej, a trasa była trudna, jechaliśmy góra – dół, cały czas w mżawce i błocie.

23.  Banalne zazwyczaj potoki górskie były bardzo wezbrane	24. W tej kaskadzie nurkowała Jaga na Figlarnej

Po obiedzie kronikarka zaprosiła na ciasto urodzinowe (rajdowa tradycja), więc nie trzeba mówić, że wkrótce potem pobiegliśmy na most pozbyć się nadmiaru kalorii. Przyjaciel derkacz hałasował niemiłosiernie, inne ptaki także robiły niemały harmider, a San huczał jak szalony. Te odgłosy jak i wszechobecne zapachy lasu i łąk były wspaniałym lekiem na stresy ostatnich tygodni.

W związku z deszczową aurą podpytywaliśmy nieśmiało Józka czy nie planuje jakiejś wycieczki bezkonnej, która dałaby wytchnienie od błota i deszczu. I właśnie we wtorek była zaplanowana taka wycieczka, była to wyprawa ciuchcią bieszczadzką z Majdanu do Balnicy. Odbyła się co prawda także w deszczu, ale  mimo wszystko moknąć w ciuchci a moknąć na koniu, to trochę coś innego. Wszyscy się cieszyli na perspektywę odmiany formy moknięcia. Pojawiliśmy się na stacji w Majdanie w strojach kowbojskich, także w naszych końskich maseczkach, dziewczyny w spódnicach. Ciuchcia ma wagoniki otwarte, więc mżawka wdzierała się do wewnątrz z każdej strony, ale wuja grał na harmonijce, a dziewczyny tańczyły line-dance i wesoła atmosfera dobrze rozgrzewała.

25. Jedziemy ciuchcią z Majdanu do Balnicy	26. Dla rozgrzewki tańczymy w ciuchci line-dance	27. Była to fajna przygoda

Świat wkoło zasnuła mgła, ale podróż tą już kiedyś odbyliśmy, więc teraz widoki były mniej ważne (m.in. na kultową górę Matragonę), uciechą była sama podróż. Balnica to punkt na granicy polsko-słowackiej z małym schroniskiem, gdzie nic więcej nie ma (poza licznie żyjącymi w okolicznych lasach wilkami i niedźwiedziami, ale tych czereda turystów raczej nie zobaczy). Można się tam szybko napić ciepłej herbaty i zakupić drobne pamiątki, a ciuchcia czeka na podróżnych pół godziny i wraca się z powrotem. Wszystko razem jest fajną przygodą. Trochę zmarzliśmy, ale było to lepsze niż namakanie w siodle. Nasza przygoda miała ciąg dalszy w restauracji „Wołosań” w Cisnej, gdzie dostaliśmy na lunch pieczone pierogi z sosem czosnkowych, konsumowane do sączącego się z głośników bluesa, co było tak miłym akcentem, że nie chciało się wychodzić. Potem szwendaliśmy się trochę po Cisnej, po czym pojechaliśmy do Łopienki. Kościółek w Łopience też znaliśmy, ale wiele się w nim zmieniło,  a zadumać się pod Chrystusem Bieszczadzkim nigdy nie zaszkodzi. W kościółku przybyła nowa podłoga i nowy sufit, także nowe elementy dekoracyjne, niestety przybyło też turystów, gdyż w pogodę deszczową nie bardzo mieli co robić. A jak turyści, to pojawił się z lasu mokry lis, wyglądający jak przysłowiowa „zmokła kura”. Czekał biedak na jakieś smakołyki, bo po co trudzić się polowaniem w deszczu, skoro dobrzy ludzie z pewnością coś rzucą. Niestety jest to smutny los dzikich zwierząt, ich świat zastraszająco się kurczy, a na kontaktach z człowiekiem wychodzą jak „Zabłocki na mydle”.

28. Kultowa Łopienka	29. Dzikie zwierzęta coraz mniej dzikie
30. W restauracji „Wołosań” w Cisnej	31. Pieczone pierogi z sosem czosnkowym

Sympatyczny lisek był ostatnim akcentem wycieczki, ale nie ostatnią atrakcją tego dnia. Bo kolejne atrakcje czekały. Otóż tego wieczoru Stare Konie postanowiły uhonorować Formisię za jej wyczyn literacki, jakim była wydana wiosną książka pt:  „Rajdy Starych Koni 2002 – 2018, czyli Stare Konie w trawie”. Książka jest zbiorem kronik jakie kronikarka pisała po każdym rajdzie i zamieszczała na stronie internetowej. Do wydania kronik w formie książkowej namówił Formisię Jurek medialny i bardzo popierał ten pomysł, jak również deklarował pomoc finansową Heniu. Prace trwały z różnych względów długo, tak że Heniu nie doczekał końca  tego projektu. Ale w roku covidowym, w miesiącu największej pandemicznej paniki, czyli w marcu, książka opuściła drukarnię i mimo lęku przed poruszaniem się po mieście trafiła samochodem lub pocztą do większości zainteresowanych. W ten sposób w smutnym covidowym czasie była dla wielu osób lekiem i nadzieją. Książka zawiera dużo kolorowych zdjęć, jest opatrzona piękną okładką  projektu Marka Komzy, a opracowanie graficzne wykonała Jurkowa córka  Julia. Teraz w rajdowy wtorek odbyła się w związku z książką piękna uroczystość. Formisia otrzymała najpierw życzenia urodzinowe (nie zsynchronizowane co prawda z wczorajszym ciastem, bo kto to wiedział…), dmuchała świeczki i dostała bukiet polnych kwiatów.

32. Nagroda Ko-Nike dla Formisi	33. Były prezenty, przede wszystkim figurka Ko-Nika

Ale gwoździem programu była wspaniała laudacja autorstwa szeryfy:

„Nagroda Nike przyznawana jest w Polsce od 1979 roku za twórczość literacką. Jej rolą jest promocja polskiej literatury współczesnej, wszystkich jej gatunków.
Otrzymali ją:
2019 – Mariusz Szczygieł za reportaże „Nie ma”
2018 – Marcin  Wicha za powieść „Rzeczy, których nie wyrzuciłem”
2017 – Cezary Łazarewicz za reportaż „Żeby nie było śladów”
2016 – Bronka Nowicka za  „Nakarmić kamień”
2015 – Olga Tokarczuk za „Księgi Jakubowe”
2014 – Joanna Bator za „Ciemno, prawie noc”
2013 – Wiesław Myśliwski za „Traktat o łuskaniu fasoli”
Wśród laureatów poprzednich lat byli również Karol Modzelewski, Jerzy Pilch, Tadeusz Różewicz, Czesław Miłosz.
Droga Ewo!
Mamy nadzieję, że przyznając Ci wyjątkową nagrodę Ko-Nike stawiamy Cię w bardzo zacnym towarzystwie noblistów i innych wybitnie zdolnych pisarzy.
Twoja twórczość niewątpliwie przyniesie czytelnikom wiele radości.
Biorąc pod uwagę tytuły nagrodzonych dzieł, mamy nadzieję, że  nie wyrzucimy potrzebnych rzeczy, w ciemną noc nie będziemy karmić kamienia ani łuskać fasoli, a księgi będziemy pisać własne i zostawiać za sobą ślady – czego dowodem książka „Rajdy starych Koni”.

Formisia dostała Ko-Nika ze skrzydełkami (inna forma Nike), oraz dyplom podpisany przez Starokońską Kapitułę w osobach szeryfy i Pasterza Ola. Autorka  podziękowała za tak ciepłe przyjęcie jej dzieła literackiego  i opowiedziała jak dzieło powstawało i kto zagrzewał do boju – Jurek i Heniu. Emocje wieczoru były tak wielkie, że nie dałoby się spać, gdyby nie marsz na most – co wszyscy skrzętnie wykonali.

34. Laureatka miała swoje pięć minut	35. Uroczystość zakończona na moście

W środę wreszcie zrobiła się pogoda. Co prawda bez szału, nie było jeszcze intensywnego słońca, a w powietrzu wisiała wilgoć. Ale nie padało i mocno się przejaśniło. Pojechaliśmy do Białej Stajni u podnóża Otrytu, gdzie konie miały zostać na dwie noce. Przy siodłaniu „odsadził się” Eldik i połamał płot, a Berdanka kuta przed jazdą (na każdym rajdzie raz – dwa razy gubi podkowy) miała mały atak paniki przy próbie wycofania jej  tyłem z boksu. Ale było to zaledwie skromne preludium do  późniejszych zdarzeń. Póki co jechaliśmy wygodną, równą  drogą leśną do Smolnika, ścieżką dydaktyczną „Stare Procisne”. Trasę z Dwernika do Smolnika w poprzednich latach pokonywaliśmy upiornym szlakiem konnym wzdłuż Sanu, gdzie było duże nagromadzenie trudności, a San przekraczało się trzy razy. W tym roku przez San nie dało się jeździć, więc tym sposobem trafiła się nam  bezpieczna droga przez Procisne, trochę naokoło, ale miód na rany po różnych  hard-corach. Z pewnością nikomu nie przeszkadzało, że jedziemy stępem. Po godzinie przekroczyliśmy szosę w rejonie skrzyżowania szosy głównej i szosy do Dwernika i jechaliśmy dalej znanymi łąkami, gdzie każdego roku ktoś zalicza glebę lub doznaje innych przykrych zdarzeń.  Po łąkach nie dało się w tym roku galopować, gdyż były mega grząskie i konie zapadały się po pęciny. Łąki w tamtym konkretnym miejscu są poprzedzielane szpalerami drzew i krzewów, a w każdym takim szpalerze czai się głęboki rów, nad którym splątana roślinność tworzy czasem przejezdny tunel, którym przedzieramy się na kolejną łąkę. Właśnie na tych rowach co roku były przykre niespodzianki. Tym razem wjechaliśmy w kolejny tunel nad rowem, a z przeciwnej strony do tunelu wchodził baca ze stadem owiec i czterema psami. Józek prowadził na uwiązie zapasowego konia, który przedtem biegł luzem, ale teraz został uwiązanym, gdyż za chwilę mieliśmy przekroczyć szosę. Za Józkiem jechała Marysia.  Gdy psy zwąchały naszą grupę, z zajadłą wściekłością ruszyły do ataku.

36. Pod Smolnikiem napadły na nas psy pasterskie	37. Konie się spłoszyły
38. Marysia spadła z konia	39. Dramatyczna sytuacja zażegnana

Jazgot był tak wielki, że nasze konie spanikowały, a szczególnie te z przodu. Mania widząc co się święci szybko się wycofała, Józek zrobił to samo. Niestety w zamieszaniu Mania spadła z konia, a Józek mając w ręce drugiego konia nie bardzo mógł ruszyć z pomocą, bo z trudem opanowywał swoje wierzchowce. Psy niemiłosiernie ujadały i konsekwentnie atakowały nasze konie, baca wrzeszczał wniebogłosy, wyrażając pretensję skąd się wzięliśmy i co tu robimy. Mania leżała na trawie jak trup, a jak jeździec po upadku długo nie wstaje, wygląda to groźnie. Na szczęście poszkodowana była tylko mocno wystraszona, nie doznała poważniejszych obrażeń, poza naciągnięciem sobie wiązadeł w pachwinie. Gdy dała oznaki życia, z konia zeskoczyła Kasia i pomogła jej ponownie wgramolić się w siodło. Wtedy Józek krzyknął że uciekamy do góry, aby w końcu  uciec od owiec, bacy i rozjuszonych psów. Konie mimo paniki nie próbowały ponosić ani nikogo więcej się pozbyć, a bacy szczęśliwie udało się odejść w przeciwną stronę i zabrać swoje zwierzęta. Było to bardzo stresujące i niemiłe zdarzenie, ale wszystko dobrze się skończyło. Zdenerwowani dotarliśmy do Smolnika do znanej i lubianej „Wilczej Jamy”, gdzie  mogliśmy wreszcie złapać oddech, odpocząć, zebrać myśli i napić się piwa. Marysia długo była oszołomiona, ale po lunchu wróciła do pełnej równowagi. A na lunch dostaliśmy jak rok wcześniej naleśniki i zrobiło się miło i domowo.  

40. Biwak w „Wilczej Jamie” w Smolniku	41. Zbliżamy się do Otrytu

Druga grupa jechała potem do Białej Stajni znanymi łąkami, gdzie mimo bardzo grząskiego i mokrego podłoża galopowaliśmy jakiś czas, gdyż bez galopu trudno byłoby zdążyć z programem dnia. Nad łąkami znowu powiesiła się mgła, ale deszcz nie spadł i peleryny nie były potrzebne. Z Białej Stajni do Dwernika odwieźli nas samochodami, a na obiad Gosia serwowała zupę fasolową, pyzy z mięsem i ciasto, czym nas o mało nie zabiła. Więc wieczorem tradycyjnie pognaliśmy  do budki telefonicznej, bo każdy ledwie się ruszał. Potem było ognisko i energiczne śpiewanie.

W czwartek zrealizowaliśmy jedyną w tym roku nową trasę, jeszcze nam nie znaną. Najpierw pojechaliśmy na tak zwane Dzikie Pola, czyli łąki nad Lutowiskami, które grały tą rolę w filmie „Pan Wołodyjowski”. Tam spotkaliśmy się z wozami i robiliśmy dziesiątki zdjęć, gdyż pogoda wreszcie zrobiła się  cudna. Świeciło słońce, nie było upału, łąki czarowały orgią barw, a po niebieskim niebie płynęły białe cumulusy. Oszołomiły dzwonki, firletki, jaskry, niewiarygodne ilości storczyków. Widoki stanowiły miód na duszę. Potem zrobiliśmy dziewiczą trasę wkoło Lutowisk, raz łąkami, za chwilę zielonym, pachnącym, rozśpiewanym lasem. Uroda łąk i lasów nie była jednak jednoznaczna z przyjaznym podłożem, wszędzie ogrom błota szokował. W tym roku powiedzieć że było duże błoto to nic nie powiedzieć, przedzieraliśmy się po prostu przez głębokie pokłady płynnej mazi, gdzie pieszy turysta nie miałby najmniejszych szans.

​

42. Nastała piękna pogoda	43. Łąki w rejonie Lutowisk
44. W dali widać Bieszczady Wysokie	45. Jazda wozem też jest przyjemna

Biwak mieliśmy na boisku w Lutowiskach, gdzie wkrótce po dotarciu  przyszła ulewa i w ostatniej chwili udało się schować siodła w krzaki. Figlarna po próbie uwiązania do drzewa „odsadziła się” i jakiś czas wlokła Jagę po błocie, w którym utytłała ją od nosa po pięty. Kto mógł, wspomógł Jagę jakimś przyodziewkiem, gdyż nie miałaby w czym dojechać do domu. Zaczęła też huczeć burza, więc czekaliśmy jaki kierunek obierze, czy przypadkiem nie ten co my. Na szczęście burza poszła w inną stronę, więc mogliśmy ruszyć w drogę. Przy siodłaniu „odsadził się” Emir, czym wywołał panikę u Bojara i Bojar boleśnie podeptał Dorotkę. Dzień był więc pełen ofiar, dobrze, że jakoś go przeżyliśmy. Na okrasę w drodze do Białej Stajni mieliśmy tak piękne panoramy, że dech zaparło. Całe Bieszczady Wysokie widać było jak na dłoni, a w innym miejscu kawał Ukrainy, dosłownie tuż tuż. Dla takich widoków warto doznać wszelkich cierpień.

​

​

​

46. Biwak w Lutowiskach	47. Jaga znowu figlowała z Figlarną	48. Mimo pięknej pogody w lesie nie znikło błoto
49. W Bieszczadach jest pięknie	50. Świeży ślad misia	51. Pojenie koni w trudnych warunkach

Tego dnia Józek obiecywał jazdy dość krótkie, co pasowało, gdyż na wieczór planowaliśmy „wianki”. Ale wyszło odwrotnie, jazdy okazały się długie, po 2,5 godziny każda, co łącznie z biwakiem i podróżą do Dwernika samochodem zajęło bardzo dużo czasu. W Dwerniku trzeba było z biegu ruszyć na zbiór kwiatów, więc przesunęliśmy  obiad na późniejszą godzinę. Dzień potwierdził, że rajd nie jest bynajmniej imprezą wypoczynkową, na odpoczynek nie ma tam nigdy szans. Ten dzień był szczególnie obfity w zdarzenia, a tempo tych zdarzeń było zawrotne. No cóż, odpoczywać będziemy w domu.

Mimo że czasu było niewiele wianki upletliśmy piękne i tradycyjnie obiad jedliśmy piękni i ukwieceni. W odpowiednim czasie ruszyliśmy na most by je zwodować w wartkim Sanie. W tym roku nie było wątpliwości że dopłyną do Bałtyku szybko i bezkolizyjnie, więc widoki na szczęście mieliśmy raczej pewne. A czego oczekiwać? Może tego, by szczęśliwie doczekać rajdu 20-tego? A może przede wszystkim  tego, by wirus szybko opuścił świat? Bo jak inaczej można robić plany na przyszłość? Tak czy inaczej nastroiliśmy się bardzo rozrywkowo i wzorem ubiegłego roku nie przepuściliśmy przez most żadnego samochodu, żądając myta w postaci piosenki, wierszyka lub dowolnej, podobnej zapłaty. Niestety na trzy samochody tylko w jednym jechały dziewczyny „czujące bluesa”, w pozostałych nikt nie chciał przyłączyć się do zabawy. Natomiast cztery wymienione dziewczyny zaproponowały taniec, wysiadły z auta i wykonały na moście wesołe pląsy, przy naszym aplauzie i wielkiej uciesze pasażerów innych samochodów, które musiały poczekać na możliwość przejazdu.

52. Wiankowy wieczór	53. Za chwilę zwodujemy wianki na moście w Dwerniku
54. Na dwernickim moście pobieramy myto	55. W ramach myta dziewczyny jednego z samochodów tańczą na moście

Tego roku jak i w trzech poprzednich latach dojechała na nasz rajd Kasia z Krakowa, która stała się naszą fanką, a i my polubiliśmy Kasię. Jak już było pisane w poprzednich kronikach Kasia gra na skrzypcach i z roku na rok robi coraz większe postępy.  W tym roku dawali z Wojtkiem wspaniałe koncerty, stanowiące okrasę naszych ognisk. W wieczór wiankowy koncert był szczególnie udany. Gdzieś tam za górami, za lasami był agresywny świat, gdzieś grasował śmiercionośny wirus, a my siedzieliśmy sobie przy wódeczce i słuchaliśmy pięknego koncertu, włączając się od czasu do czasu własnym wokalem. Spędziliśmy magiczny wieczór i mimo wcześniejszego zmęczenia nie chciało się iść spać.

W piątek jechaliśmy konno tak jak w środę, tylko w przeciwną stronę, gdyż odprowadzaliśmy konie z Białej Stajni z powrotem do Dwernika. Trasę trochę skróciliśmy ze względu na zagrożenie burzowe, tak że kawałek wypadł ruchliwą szosą. Natomiast na łąkach mijaliśmy wiele zdradliwych, błotnistych rowów, ale udało się je przebyć bez ofiar. Biwak mieliśmy w wiacie nad Dwerniczkiem, w której kończyliśmy rajd ubiegłoroczny. Z biwaku najbardziej zapamiętana będzie wspaniała kwaśnica z równie wspaniałym boczusiem. Dalsza trasa to szlak dydaktyczny „Stare Procisne”, a więc równa, przyjazna droga leśna, niestety twarda, więc jazda tylko stępem. Józek chciał nam na koniec okrasić tą pozornie nudną drogę galopami wkoło Dwernika, ale burza była coraz bliżej, więc zrezygnowaliśmy. A dla nas nic na rajdzie nie jest nudne, a jazda stępem coraz częściej staje się pożądana.

56. Młodsze konie skaczą przez rowy	57. Rowów tego roku pokonywaliśmy dużo

Po południu zostaliśmy zaproszeni za akrobacje samolotowe. Dziesięcioletni syn gospodarzy Miłosz i równolat, syn Kasi Kacper, zorganizowali wspaniale widowisko. Do południa byli z Kasią na wycieczce samochodem i w Cisnej Kasia kupiła chłopakom małe samolociki, oświetlone kolorowymi lampkami, robiące różne ewolucje w powietrzu, gdy się je najpierw z impetem wypuści. Chłopcy sami zrobili baner reklamowy, zaprosili nas oficjalnie podczas obiadu na pokazy, wykonali bilety i kasownik do biletów. Pod wieczór zeszliśmy się pod barakami, gdzie chłopcy wykonali swoje samolotowe show, puszczając migające lampkami samolociki do nieba. Wszystko wymyślili i wykonali sami i było to bardzo ładne widowisko, obie strony miały dużo uciechy.  

58. Klimatyczny wieczór przy ognisku	59. Tego wieczoru obchodziliśmy wszystkie święta i pory roku

Potem przeszliśmy do ogniska i przeżyliśmy kolejny, klimatyczny wieczór. Był to przedostatni dzień rajdu, więc powoli sączył się i nabrzmiewał smutek. Chcąc go jakoś zneutralizować, Marysia zapowiedziała dwudziesty, bardzo jubileuszowy rajd już za rok, a rok minie szybko. Bo co to za skala rok, rok mija od święta do święta i przelatuje jak z bicza trzasł. Jesień poleci nie wiadomo kiedy, bo będziemy jeszcze żyć wspomnieniami. Potem przyjdzie Wszystkich Świętych, więc chwilę się zatrzymamy. W tym miejscu szeryfa zapaliła dwa znicze i minutę ciszy zadedykowaliśmy Heniowi. Po Wszystkich Świętych już tylko krok do Bożego Narodzenia, a to sama przyjemność. Tu Mania wyciągnęła naszą nową kantyczkę i zaśpiewaliśmy dziarsko kolędę „Do szopy hej pasterze…”. Po świętach pojeździmy trochę na nartach  i nagle przyjdzie przyjemna Wielkanoc. Pojawił się koszyczek z jajami gotowanym na twardo i podzieliliśmy się jajkiem, składając sobie świąteczne życzenia. A co czeka nas po Wielkanocy? Oczywiście wiosna radosna, czyli kwiatów bez liku i jako dokument do ogniska wjechał koszyk pełen  kwiatów. A jak kwiaty to co? KOLEJNY RAJD. „Więc nie smućmy się moi drodzy,  rajd dwudziesty nadejdzie tak szybko, że nawet się nie obejrzymy. I spotkamy się znowu”. Ognisko mijało w wesołej atmosferze, były śpiewy, koncert, rozmaite trunki, siedzieliśmy długo, a parę osób doczekało bladego świtu.

60. Między innymi świętowaliśmy przyszłą Wielkanoc	61. Celebrowaliśmy też wiosnę, która przyjdzie następnego roku i zapowie kolejny rajd

W sobotę od rana było gorąco i duszno. Do śniadania Kasia zagrała nam na skrzypcach przepiękny kanon Johanna Pachelbela i było to bardzo wzruszające. Tego dnia Józek zaproponował jedną wspólną jazdę razem z Jarkiem i chłopcami, częściowo na jego koniach. Chodziło o to aby wcześniej skończyć jazdy, gdyż następnego dnia czekała długa droga do domu. Za zgodą zainteresowanych nie poszedł  w trasę wóz, gdyż wiózłby tylko dwie osoby, więc te dwie osoby miały wolne. Było słonecznie i pięknie, Jarek wiódł nas po malowniczych łąkach w rejonie Dwernika, panoramy zachwycały.

62. Kasia grała na skrzypcach do śniadania	63. Zdjęcie na tle Otrytu
64. Piękne panoramy nad Dwernikiem	65. Wracamy

Robiliśmy dużo zdjęć, mieliśmy wielką ucztę duchową. Ale grząskość łąk i niezmiennie głębokie błoto w lesie nie pozwoliło galopować, co najwyżej bardzo krótkimi odcinkami. Specjalnie nikomu to nie przeszkadzało, gdyż taki spektakl jaki oglądaliśmy wymagał skupienia, aby móc patrzyć do woli. Niestety duchota przedburzowa spowodowała, że wszyscy odczuwali zmęczenie, tak że jeździliśmy „tylko” 2,5 godziny, a Jarek miał w planie dalszą trasę, po drugiej stronie szosy. Pohukiwania burzy zweryfikowały te plany i wróciliśmy do stajni. Koło 15.00 zaproszono na biwak pod „naszą” wiatę, gdzie na grillu skwierczały szaszłyki i kiełbaski, a na stołach pachniało drożdżowe ciasto. Siedzieliśmy w błogostanie, choć rajd się skończył, więc teoretycznie nie było powodu do radości.

Wieczorem spożyliśmy ostatnią obiadokolację, były same wspaniałości, także kolejne ciasto i owocowy cocktail. Podziękowaliśmy serdecznym gospodarzom, w tym Józkowi, były upominki i plany na przyszły rok. Józek dostał nowo wydaną książkę plus końskie cukierki dla naszych pupili, żeby im dogodził, gdy znikniemy za horyzontem. Usłyszeliśmy też dużo miłych słów pod własnym adresem. Na koniec Wojtek podziękował szeryfie że udało jej się trzódkę zebrać i zdyscyplinować, efektem czego  rajd doszedł do skutku. Szeryfa wzorem Henia odśpiewała hymn rajdu, który po południu ułożyła. Był bardzo wesoły, więc łzy nie płynęły na tej ostatniej wieczerzy, tylko rozbrzmiewał śmiech jak dzwon. Rajd XIX definitywnie się skończył, będziemy go dobrze wspominać i zaraz po Nowym Roku pakować się na następny, totalnie Jubileuszowy.

66. Pożegnanie	67. Marysia śpiewa hymn rajdu

Tekst: Ewa Formicka
Zdjęcia: Ewa Formicka, Andrzej Lisowski, Kasia Smółka
Opracował i wstawił na stronę: Olo 

Relacja Ewy Formickiej
(Kliknij na zdjęcie aby go powiększyć.)

Jak grom z jasnego nieba spadła na świat epidemia koronawirusa, nie omijając bynajmniej naszego kraju. Zostaliśmy zamknięci w domach, stłamszeni w izolacji, niepewności i lękach. Z nową sytuacją każdy sobie radził jak umiał. Początkowo pozornie wolny czas był nawet formą daru od niebios, gdyż można się było wyspać, przeczytać zaległe książki, wymalować mieszkanie czy  posprzątać w szafach. Ale z czasem brak kontaktu z bliskimi stał się poważnym problemem, dewastując psychikę wielu osób, szczególnie tych z „grupy ryzyka”, w tym Starych Koni.

Ratując się przed tą dewastacją wiele osób z naszego kręgu zaczęło realizować różne pomysły (wycieczki za miasto, wożenie obiadów do dzieci, powrót do pracy z izolacji)  – ale co tu dużo gadać….  nie do końca o to chodziło.

I wtedy zrodził się pomysł uniwersalny na poprawienie nastrojów, a mianowicie „organizujemy Olowi imieniny”. Potrzeba wspólnego spotkania nabrzmiewała i w końcu stała się potrzebą pilną. A jak wiadomo Olo to nasz szeryf naczelny, więc życzenia imieninowe w poszerzonym składzie uznaliśmy za bardzo dobry pomysł na posuchę towarzyską ostatnich tygodni.

Już znacznie wcześniej wuja Tom wymyślił prezent dla Ola na okoliczność XXX-tego Spędu Jubileuszowego, ale jak wiadomo spęd się nie odbył  i nie wiadomo kiedy się odbędzie. Prezentem miał być artystyczny pastorał, absolutnie niezbędny dla przywódcy stada, więc pretekst spotkania imieninowego po prostu sam się nawinął. Urządzenie wykonane przez Tomka dotarło do Wrocławia na początku maja i szkoda było go gdzieś deponować i pozwolić by obrastało kurzem.

Po konsultacji z Hanią Olową ustalono szczegóły, a miejscem spotkania miała być łąka nad rzeką Ślężą, na Maślicach. Cała akcja miała się odbyć w zupełnej tajemnicy przed solenizantem, co dodawało całości smaczku. Realizacja pomysłu nie była jednak taka prosta dla Hanki, gdyż piekąc ciasta, szykując kapelusze i inne potrzebne akcesoria, musiała się nieźle w domu gimnastykować. Ale wszystko się udało.

1. W krzakach nad Ślężą czekamy na solenizanta	2. Uwaga, nadchodzi…

Dla solenizanta przygotowaliśmy dodatkowo dyplom z wesołym tekstem, a także gustowne flots z jego wizerunkiem. Powiadomiono sporo osób, a przybyło 13 Starych Koni plus Olowie, czyli było nas razem 15. Wszyscy mieli maseczki, krzesełka turystyczne lub inne akcesoria do siedzenia na trawie, a niektórzy nawet własną herbatę w termosach. Hania zrobiła trzy wspaniałe ciasta, przywiozła też procenty i dużo owoców. Olo do końca myślał że jadą na działkę, tak że niespodzianka była pełna.

3. Zabytkowa laska  pasterska	4. Certyfikat pasowania na Pasterza Starych Koni	5. Profesjonalne flots

Marysia w imieniu wszystkich złożyła solenizantowi życzenia, wręczyliśmy prezenty i było niezmiernie sympatycznie, a nawet chwilami wzruszająco. Usiedliśmy w dużym kręgu, ciesząc się, że w tym trudnym czasie wreszcie mogliśmy się spotkać.

6. Szeryfa składa życzenia w imieniu wszystkich	7. Spełniliśmy toast
8. Wręczanie prezentów	9. Wspólna fotografia

Na miejsce imieninowego spędu wybraliśmy teren nad rzeką spory kawałek od parkingu, głęboko w krzakach, tak aby nikt nas nie widział. Pierwsi którzy przybyli zastali w ustalonym miejscu pokrzywy po pas, co mocno zdegustowało, no bo jak siedzieć w gąszczu pokrzyw. Ale wkrótce udeptaliśmy krąg tak skutecznie, że zrobiła się wręcz równa „podłoga”. Pogoda dopisała i siedzieliśmy w sielankowej atmosferze, spożywając i gawędząc. Marysia zaproponowała, aby każdy zdradził co dla niego jest najtrudniejsze w izolacji epidemicznej, a co komu może dobrego przyniosła nowa sytuacja? Padały różne wypowiedzi, ale dominującym problemem większości okazał się brak towarzystwa, brak przyjaciół. Więc delektowaliśmy się spotkaniem i każdy zyskał nowe pokłady energii i nadziei na lepsze czasy. Solenizant wyglądał na bardzo zadowolonego.

10. Imieninowa sielanka	11. Było dużo smakołyków

W mniejszych grupach poszliśmy wzdłuż rzeki na spacer, a mottem spacerów było wyobrażenie sobie, ze jesteśmy w Bieszczadach, bo tak miejscami wyglądało.

12. Spacer nad Ślężą	13. Szukaliśmy bobrów

Spotkanie imieninowe było pięknym wydarzeniem w tym okropnym czasie i dodało wszystkim sił do dalszej walki o przetrwanie.

Poniżej zamieszczamy tekst Tomka, pomysłodawcy laski, traktujący o tym, jak laska pasterska się rodziła.

„…Ponieważ mam nieograniczony szacunek i podziw dla Ola wpadłem na  pomysł, by uznać go za naszego Pasterza na Preriach Starokońskich. Wszak to on zebrał przed laty rozbiegniętą trzódkę i tak oto Stare Konie Redivivus.

Ale skoro jest Pasterz, to musi mieć atrybut władzy, czyli laskę pasterską, w pewnych kręgach zwaną też pastorałem. Zacząłem więc szukać obiektu, który mógłby spełnić taką funkcję. Trochę przypadkiem przeczesując bezkres internetu znalazłem zabytkową laskę z końca XIX wieku z piękną główką konia w zanikającej już technice platerowania.

Laska była po przejściach i miała wyraźne ślady patyny na srebrnej powłoce, co koresponduje z doktryną starokońską po przejściach.

Po szybkich konsultacjach z aktywem dokonałem zakupu i pojechałem pod Poznań by ją odebrać. No ale laska to laska, a musiała się przekształcić w laskę pasterską. Po pomiarach i ocenie podjąłem decyzje by połączyć obie funkcje laski spacerowej i pasterskiej siłą rzeczy odpowiednio dłuższej (ech, te poznańskie nawyki gospodarności).

Dlatego znalazłem dostawcę rurki aluminiowej, którą przyciąłem na wymiar, a drewno laski dostosowałem, by wchodziła do wewnątrz rurki, Po pomalowaniu lakierem akrylowym i dołożeniu bezpiecznych końcówek gumowych laska była gotowa. Teraz Olo może pasterzować na imprezach, a w dni pozostałe wyprowadzać laskę na spacer w okolicy.

Wysłałem pastorał do jedynej legalnej władzy klubowej, czyli Szeryfy Marii, niestety mimo maksymalnej staranności w pakowaniu przesyłka kurierska została uszkodzona i końcówka została wygięta. Ale Maria z właściwą sobie energią doprowadziła do naprawienia defektu.  

Teraz czekajmy na kolejne spotkania, które winny się rozpoczynać od wejścia Pasterza i otwierania imprezy stukaniem laską w podłogę…”

Wasz Wuja Tom

14. Wszystkim było miło	15. Solenizant w pełnej krasie